Freek de Jonge krijgt dit jaar de oeuvreprijs voor zijn bijdrage aan het cabaret in de afgelopen decennia. Volkomen terecht. Als iemand een oeuvreprijs moet krijgen is hij het wel.
De leukste kijktips
Unbreakable
The Age of Adaline
Met Bram Vermeulen was hij verantwoordelijk voor de grote revolutie in het cabaret in de jaren '60 en '70 qua vorm, inhoud, grapdichtheid, engagement en taboedoorbreking en liet alle concurrentie ver achter zich. Neem Hans Teeuwen en vermenigvuldig dat met Theo Maassen en tel daar Najib en Jochem Meyer bij op en je krijgt een beetje een idee.
Ook de solovoorstellingen van Freek waren verpletterend goed. Vanuit de hoogste ring in Carré adoreerde ik hem. Kende alle teksten uit mijn hoofd en de grappen werden jarenlang nog naverteld op feestjes en op school. Iedere cabaretier in Nederland is schatplichtig aan Freek de Jonge, zelfs de cabaretiers die hem niet eens kennen.
Ikzelf heb mijn eigen voorstellingen onlangs in Carré ook zeker aan hem te danken. Voor Freek zou ook eigenijk geen oeuvreprijs moeten bestaan; hij zou eigenljk recht hebben op zijn eigen prijs, een prijs die niemand anders zou kunnen krijgen om zijn status binnen het Nederlandse theater recht te doen.
Freek de Oude is een heel ander verhaal. Keer op keer worden we bij DWDD en Pauw en Witteman geconfronteerd met een chagrijnige zeurpiet. Een wandelende galbult die bij voorbaat al beledigd is als hij niet vanuit uiterste nederigheid van iedereen om hem heen op een enorm voetstuk geplaatst wordt.
Die zich respectloos afzet tegen zijn collega’s om er zelf beter uit te komen, maar nooit eens bij die collega’s gaat kijken. De getergde, rancuneuze en inmiddels vooral in zijn eigen ogen ernstig miskende kunstenaar die met een bijna pathologische zelfverheerlijking elk gesprek instapt. Beledigend naar anderen (Peter R. De Vries onlangs bij P&W, maar de voorbeelden zijn legio), betweterig en ruziemakend.
Uit alles blijkt dat hij het eigenlijk beneden zijn waardigheid vindt om in deze programma’s op te treden, maar het toch doet om zijn boekje, theatervoorstelling, nieuwe cd of gewoon zichzelf te kunnen promoten. Steeds moeilijker wordt het om in het steevast verongelijkte gezicht van Freek de Oude nog het beeld van het icoon Freek de Jonge, mijn jeugdidool en cabaretgoeroe te herkennen.
Vorig jaar vierde ik met NUHR (met Peter Heerschop, Viggo Waas en Eddie B. Wahr) ons twintigjarig jubileum bij de DWDD. Leuk om een keer in het zonnetje gezet te worden. Na afloop stond Freek daar. Hij gaf een hand en stelde slechts één vraag, die bovenstaande in één keer samenvat: "En, heb je mijn nieuwe programma al gezien? Het is echt geweldig."
