Maaiveld - What's in a forename?

25 mei 2009 16:02 | columns | Door Televizier

Is het jou al opgevallen dat Matthijs van Nieuwkerk inmiddels zonder zijn achternaam door het leven kan? Dat is maar een paar BN'ers gegeven.

We hebben natuurlijk Katja, Valerio, Sophie, Bridget, Nance, Hind, Anouk, Giel, Linda, Tatjana, Youp (de reden waarom ik dus nooit met mijn voornaam alleen zou kunnen volstaan), Freek (voor de oudere lezers onder ons) en Najib.

Lange Frans is een twijfelgeval, want omdat er 'Lange' voor staat fungeert dat feitelijk als een soort achternaam: Frans 'de Lange'. Paul (de Leeuw) heeft het een tijdje geprobeerd met Pa Paul, maar dat wilde toch niet beklijven. Er zijn teveel andere Paulen (Groot en Witteman) die concurreren.

Veel echte beroemdheden zal het nooit lukken om zonder hun achternaam bekend te zijn, omdat hun naam te gewoon is. Hans (Teeuwen), Theo (Maassen) en Andre (Rieu, Rouvoet of Van Duin) zullen deze status nooit bereiken. Daarom zal Gerard Joling uiteindelijk altijd achterblijven op Gordon. Gerard zonder Joling is niks, terwijl we van Gordon niet eens zijn achternaam weten.

En waar denken we aan bij Jan? Smit? Of toch nog De Bouvrie? Frans zal nooit zonder Bauer kunnen. Sommigen redden het bijna. Die volstaan met een laatste initiaal. Ali B. heeft altijd de B nodig om hem te kunnen onderscheiden van Ali G. Sommige BN'ers hebben zelfs niet genoeg aan hun voornaam én hun achternaam en moeten er zelfs nog iets tussen zetten om zich te onderscheiden: Peter R. de Vries.

Je hebt natuurlijk de voornaamduo's zoals Bassie en Adriaan of Nick en Simon. Bij Ernst en Bobbie heb ik toch altijd het gevoel dat 'En de rest' hun achternaam is. 'Hallo, ik ben Ernst En de Rest en dat is mijn broer Bobby En de rest'.

Dan bestaat er nog de categorie van BN'ers die vroeger zonder hun achternaam konden, maar die er inmiddels toch weer bij moeten zetten, zoals Jack (Spijkerman), Catherine (Keyl), Sonja (Barend) en Tineke (de Nooij).

Mensen die het zich volgens mij makkelijk kunnen permitteren om hun achternaam weg te laten zijn: Ivo, Jan Peter, Femke, Klaas-Jan, Guus, Louis, Beau, Patty, Ernst Daniël en Wibi.

Opmerkelijk in dit verband was de benaming van Jomanda in de affaire Millecam. Bij de afwezigheid van Jomanda noemde de rechter haar niet mevrouw J.D. te Tiel, Jomanda D. te Tiel of mevrouw Damman, maar gewoon Jomanda.

Volgens mij is dit een unicum in de historie van onze rechtspraak. Wat we ook van Jomanda vinden, qua voornaams-bekendheid-zonder-achternaam is zij de koningin. Op de Koningin na dan natuurlijk.