Earth investigated: Earth under water

29 mei 2008 13:10 | kijktips | Door Televizier

Met de Noordpool Week vragen National Geographic Channel en het Wereld Natuur Fonds de hele week extra aandacht voor het klimaat. Op Groenland zagen we met eigen ogen hoe de opwarming van de aarde zijn tol begint te eisen.

Het vliegtuig landt op een strook gravel tussen vier meter hoge sneeuwwanden in de Groenlandse provincie Ammassalik. In dit gebied – ruim zes keer groter dan Nederland – leven slechts 3500 inwoners, waarvan ruim de helft in het hoofdstadje Tasiilaq. Met zijn stijle bergen, vele fjorden, gletsjers en de enorme ijsmassa die hier vanuit het noorden voorbij drijft, is Oost-Groenland nog altijd een van de meest geïsoleerde plekken op aarde.

Traditioneel
Iets meer dan een eeuw geleden – voor de komst van de Deense ontdekkingsreiziger Gustav Holm – hadden de bewoners geen enkel idee dat de wereld groter was dan hun eigen leefomgeving. En hoewel er steeds meer invloeden van buitenaf op hen af zijn gekomen, van alcohol tot satelliet-tv, hebben de Inuit hun traditionele leefwijze grotendeels in stand weten te houden. Jagen en vissen vormen voor de meeste families nog altijd de basis van hun bestaan.

Opwarming
Maar de gevolgen van de opwarming van de aarde beginnen hier langzaam maar zeker hun tol te eisen. Als we vanuit Tasiilaq een sleehondentocht van zeventig kilometer maken naar het volgende dorp, snijden de Inuit voor de lunch een plak zeehond af. Ondertussen wijzen ze aan tot waar de gletsjer twintig jaar geleden nog reikte: een verschil van tientallen meters.

Zeespiegel
Ruim tachtig procent van Groenland wordt gevormd door een ijskap. De afgelopen dertig jaar is het gebied dat smelt met zestien procent toegenomen. Hierdoor stroomt er nu jaarlijks 220 biljoen liter zoet water in zee, waardoor de zeespiegel jaarlijks een halve millimeter stijgt. Als de volledige ijskap op Groenland zou smelten – wat nog zeker duizend jaar zal duren – dan stijgt de zeespiegel zeven meter.

Aanpassen
Voor wildsoorten als ijsberen en zeehonden wordt het nu al steeds moeilijker om aan voedsel te komen, waardoor uitsterven dreigt. Daardoor heeft ook jager Tobias zijn werkwijze flink moeten aanpassen. Dit jaar heeft hij nog geen ijsbeer gezien en steeds vaker moet hij met een bootje op jacht omdat het ijs te dun is.

Quota
Vol trots vertelt hij dat hij onlangs maar liefst veertien narwallen heeft gevangen, een bedreigde walvissoort. Van quota's trekt hij zich niet veel van aan: "Wij leven al vierduizend jaar van de jacht en nu de rest van de wereld de boel vervuilt, zouden wij niet meer mogen jagen?"