Als het zomerzonnetje schijnt, krijgen veel programma’s een tweede kans. Waarom is het leuk om naar herhalingen te kijken? En welke elementen maken een serie geschikt voor een succesvolle herkansing?
De leukste kijktips
NOS Koningsdag 2024
Koningsdag vanaf Paleis Soestdijk
Het is zomer! Wie niet op vakantie is, is vaak langer buiten en zit minder voor de televisie. Dé reden voor tv-zenders om meer herhalingen te programmeren. Saai? Voorspelbaar? Welnee! Veel mensen kijken programma’s en series graag en vaak opnieuw. En dat blijkt ook nog eens goed voor de mentale gesteldheid te zijn.
Herhalingen op televisie
Hoe dat zit? Allereerst blijkt uit onderzoek dat het ontspannender is om naar een herhaling te kijken dan naar iets nieuws. De kijker weet hoe het programma of de serie in elkaar zit, kent de hoofdrolspelers en weet wat er (ongeveer) gaat gebeuren. Zeker na een drukke dag of in roerige tijden is dat prettig. Onderzoek van de Amerikaanse professor Jaye Derrick toont aan dat mensen na het opnieuw kijken van een tv-serie zich energieker en fijner voelen.
Onderzoek wijst ook uit dat mensen liever kiezen voor iets dat ze al kennen. Als iemand iets nieuws kiest, dan is de kans op teleurstelling en ontevredenheid tenslotte groter. Bij een herhaling is het zeker dat de kijker de tv na afloop met een goed gevoel uitgezet. Die voorspelbaarheid en dat gevoel van ‘controle’ zijn prettig, aldus het onderzoek van Derrick.
Ik Vertrek
De neiging om te kiezen voor iets bekends herkent ook Remco van Westerloo, die als Manager Lineair over de programmering van NPO 1, 2 en 3 gaat. “Omdat er zoveel tv-aanbod is, lineair en on demand, is het voor ons als NPO strategisch gezien slim om zo nu en dan een bekende titel als herhaling in te zetten. Als mensen door de gids bladeren, springen titels als Ik Vertrek en Tussen Kunst & Kitsch eruit. Ze zijn eerder geneigd die te kiezen, omdat ze precies weten wat ze kunnen verwachten.”
Een andere reden waarom mensen graag naar herhalingen kijken, is dat ze zich verbonden voelen met de personages. Volgens Amerikaans onderzoek kan iemand net zo gehecht raken aan fictieve personen als aan ‘echte’ mensen. Het voordeel van de al bekende ‘vrienden’ op het scherm is dat ze hen kennen en dat ze altijd beschikbaar zijn.
Het is soms ook gewoon lekker om even in de wereld van vroeger duiken en dat veilige en fijne gevoel van toen ervaren. Volgens onderzoeker Cristel Russell kan het ook laten zien hoezeer iemand als persoon is veranderd. Hoewel de serie hetzelfde is gebleven, merkt de kijker aan de manier waarop hij het aanschouwt dat hij als mens is gegroeid. “Het is dus niet alleen het terugverlangen naar vroeger, maar ook het waarderen van het heden”, aldus Russell.
Realityprogramma's en kostuumdrama's
Maar wat maakt een programma nu geschikt om te herhalen? Dat heeft met meerdere factoren te maken. Tijdloosheid is een belangrijke. Programma’s als Rail Away of natuurdocumentaires overstijgen trends, blijven relevant en voelen niet verouderd of gedateerd aan. Van Westerloo: “Op de NPO doen Nederlandse realityseries die niet aan een tijd of gebeurtenis verbonden zijn het goed, zoals Bed & Breakfast en Het Mooiste Meisje van de Klas. Die herhalingen trekken overigens ook veel nieuwe kijkers. Daarom noemen wij het liever een tweede kijkmoment.”
Een andere reden voor kijkers om nog een keer te kijken, is dat ze na de eerste keer het gevoel hebben dat er nog veel meer te ontdekken valt. Of omdat de wijze van filmen, het decor of de kostuums zó mooi waren, dat het de moeite van het herbekijken waard is. Zo is het geen straf om het kostuumdrama All Creatures Great and Small deze zomer nog eens te bekijken, al is het maar om nog eens af te reizen naar het prachtige Yorkshire’ landschap.
Tot slot is emotie een belangrijke factor: om bepaalde komische situaties kun je blijven lachen, ook al heb je de serie al tien keer gezien. Ook programma’s en series die laten huilen of huiveren kijk je graag nog eens, om opnieuw die emoties te ervaren.
Nieuw aanbod
Hoewel er dus niks mis is met het kijken naar herhalingen, blijft het kijken van nieuwe programma’s ook fijn. Van Westerloo benadrukt dat sinds een paar jaar de zomer op de NPO steeds meer lijkt op het hoogseizoen. “Zo zijn er deze zomer nieuwe afleveringen van onder andere Zing!, De Slimste Mens, Kamp Van Koningsbrugge en de nieuwe dramaseries Anoniem en De Droom van de Jeugd. Er is dus veel nieuws.”
Herhalingen om bij te ontspannen, maar ook genoeg nieuwe programma’s en series om over te verwonderen. Het is een fijne mix deze zomer!
