Meestal gaat het als volgt bij Het mooiste meisje van de klas: we zien een beeldschoon meisje dat wordt aanbeden door jongens en benijd door meiden. Het gaat haar voor de wind, totdat er iets heftigs gebeurt. Bij Neira Bećar was het precies andersom. Zij was pas negen toen het noodlot toesloeg. Ze moest haar geboorteland, het voormalige Joegoslavië, halsoverkop ontvluchten toen er een oorlog uitbrak. “Van de een op de andere dag sloeg de situatie om”, vertelt Neira in een café op de Amsterdamse Zuidas.
Gevlucht
De jaren hebben niets afgedaan aan haar schoonheid. “Het leek een periode van politieke instabiliteit. Niemand besefte dat het zou uitmonden in een langdurig conflict. Toen we met een van de laatste konvooien uit Sarajevo vluchtten, namen we slechts een koffer vol zomerkleding mee.” Een vreselijke periode volgde. “Mijn moeder, broertje, zusje en ik vluchtten naar een zomerhuisje op een Kroatisch eiland. Althans, het moest een zomerhuisje worden. Er stond alleen nog een kelder van anderhalve meter onder de grond en een meter bakstenen boven de grond. Er was geen elektriciteit, water of communicatie met de buitenwereld. Een jaar lang leefden we in angst en wisten we niet of onze vader nog leefde. Hij kon destijds niet mee, omdat hij dienstplichtig was.”
Ontsnappen
Des te bijzonderder was het toen Neira na een jaar ‘s nachts geklop op de deur hoorde. “Het was m’n vader! Het was hem eindelijk gelukt om uit het belegerde Sarajevo te ontsnappen. Dat was zó’n mooi moment.” Maar ook in Kroatië was de situatie niet stabiel genoeg voor het gezin. “Vooral het gedeelte waar wij zaten werd regelmatig gebombardeerd. We besloten naar Nederland te vertrekken. Daar was het vluchtelingenbeleid destijds anders dan nu.”
Oorlogstrauma
“In Nederland hadden we geen zorgen over eten of onze veiligheid. Maar we moesten wel wennen aan de andere omgeving en taal.” Neira zag hoe stressvol de situatie was voor haar familieleden. “Mijn moeder viel tientallen kilo’s af en mijn zusje ging stotteren door het oorlogstrauma.” Daarom deed Neira er alles aan om ze te ontzorgen: ze hielp in het huishouden en deed erg haar best op school. Maar ook op haar had de oorlog effect. “Het ontnam mij de kans om kind te zijn. In zo’n angstige situatie word je snel volwassen.”
Het mooiste meisje van de klas | maandag | NPO 1 | Avrotros | 22.15
