Schrijver en columnist Özcan Akyol is scherp en gaat conflicten niet uit de weg. Als presentator van Sterren op het doek laat hij een warmere kant van zichzelf zien. Net als thuis.
Wie Özcan Akyol alleen kent van zijn talkshowoptredens en meningen in de krant denkt misschien dat hij een afstandelijke columnist is die overal een oordeel over heeft. Akyol, beter bekend als Eus, begrijpt dat mensen dat beeld hebben, vertelt hij in een restaurant aan de gezellige Brink in Deventer. “Ik doe veel tegelijkertijd.
Sterren op het doek
"Ik ben columnist van het Algemeen Dagblad en lokale kranten, radiomaker, televisiepresentator, schrijver, en ik zit weleens in een talkshow. Er zijn niet veel mensen die al die dingen consumeren en zien dat ik verschillende gedaantes heb. Zij denken dat ik heel serieus ben en een soort moralist, maar als je alles zou volgen, zie je dat ik veelzijdiger ben.” Zo laat Akyol in Sterren op het doek een heel andere kant van zichzelf zien. Dat draait – net als veel van zijn andere programma’s – om het diepgaande interview.
Wat spreekt je zo aan in die persoonlijke gesprekken?
“Het ligt dicht bij wat ik eigenlijk ben: een verhalenverteller. Ik hou van de verhalen die achter mensen schuilen. We zijn heel wonderlijke wezens. Meestal hebben de gasten in mijn programma’s een zorgvuldig opgebouwd imago. Dan vind ik het leuk ze te doorgronden en te ontdekken wat hun drijfveren zijn. Uiteindelijk zie je dan dat we allemaal meer op elkaar lijken dan we denken.”
Tegelijkertijd noem je jezelf mensenschuw en antisociaal.
“Dat ben ik ook, en het is nog niet beter geworden. Dat heeft ook te maken met mijn onvermogen over koetjes en kalfjes te praten. Ik heb moeite met dingen die nergens over gaan. Ik leef best intens en ervaar alles heel heftig. Daarom kan ik niet meedoen aan dingen die geen doel dienen. Ik duik liever meteen een paar lagen dieper. Ik zou niet snel iemand kunnen interviewen die niets te vertellen heeft en oppervlakkig blijft.”
Zijn koetjes en kalfjes niet noodzakelijk aan het begin van zo’n interview?
“Absoluut. Soms doe ik het ook wel, maar meer als middel om de ander te laten ontdooien dan dat ik werkelijk geïnteresseerd ben in iemands hond of zo. Dat is eigenlijk een slechte eigenschap. Ik zou soms wel wat meer lucht willen in gesprekken. Mijn vriendin ook. Als haar vriendinnen of familieleden over de vloer komen, wil ik altijd alles op de spits drijven. Alles benoemen. Terwijl het soms goed is om de lieve vrede te bewaren.”
Waarom doe je dat: alles op de spits drijven?
“Wellicht is het mijn afkeer van alles wat nep is. Ik hou niet van mensen die in een gekunstelde omgeving bij elkaar zijn. Natuurlijk begrijp ik ook wel dat het leven nu eenmaal zo is. Dat op verjaardagen de helft geen zin had, maar uit beleefdheid komt. Ik moet dan weer het ongemak opzoeken en benoemen. Misschien om het leven spannend te maken, er meer waarde aan te geven?”
Toch zit er wel degelijk gezelligheid in Sterren op het doek.
“Jazeker, maar gezelligheid kan ook zitten in lachen om je eigen uitglijders. Of het benoemen als een kunstenaar nog niet de juiste vorm heeft gevonden. Het kan gezellig én eerlijk zijn. Al moet ik wel opletten dat ik in mijn eerlijkheid mensen niet per ongeluk schoffeer. Zo heb ik een kunstenaar weleens onbedoeld een slecht gevoel gegeven. Maar als ik merk dat een opmerking iemand raakt, stop ik meteen.”
Ook kennen veel mensen niet het beeld van jou als lieve vader en partner. Terwijl je Instagram vol staat met knusse gezinstaferelen. Hoe ben jij thuis?
“Ik ben constant bezig met de ontwikkeling van mijn kinderen. Mia, onze dochter van vier, leer ik nu het alfabet, en Baran, onze zoon van drie, proberen we zindelijk te krijgen. Ik ben erg betrokken bij hun opvoeding, omdat ik zelf afwezige ouders had. Zij hadden andere prioriteiten, maar ik vind het belangrijk om bij elke stap te zijn in het leven van mijn kinderen. Ik breng Mia nu naar de basisschool waarop ik ook zat. Haar naar de klas zien hollen met haar rugzakje vind ik zo vertederend. Dan ben ik de enthousiast zwaaiende vader op het schoolplein, heel kneuterig. Ik denk ook veel na over hun opvoeding, samen met Anna, m’n vriendin. Daaruit haal ik mijn levensenergie. Dat is veel leuker dan met vrienden in een café zuipen en voor de zoveelste keer een anekdote van twintig jaar geleden oprakelen.”
Jouw jeugd was met een gewelddadige vader niet bepaald leuk. Wat miste jij het meest?
“Gezien worden, ook figuurlijk. Ik zie bijvoorbeeld dat mijn dochter heel talig is. In plaats van dat alleen als feit aan te nemen, stimuleer ik haar juist om alles uit haar talent te halen. Ook probeer ik mijn kinderen duidelijk te leren wat goed en fout is en dat niets vanzelfsprekend is. Dus toen Mia laatst voor het eerst Nikes kreeg, zei ik erbij dat ík die pas op mijn zestiende kon kopen.”
Vond je het spannend om vader te worden, omdat je zelf geen goed voorbeeld had?
“Ik vond het wel eng, maar niet per se daarom. Ik had juist een goed idee van hoe het niet moest. Wel voelde ik ineens een enorme verantwoordelijkheid en vond ik het emotioneel overrompelend. Net als de rest van mijn leven beleef ik mijn vaderrol ook heel intens. Ik ben zo’n vader die ’s nachts luistert of zijn kinderen nog wel ademen.”
Ben je door die intense beleving ook extra kritisch op jezelf?
“Ik doe zeker aan reflectie en corrigeer mezelf zodra ik iets doe wat niet goed is, zoals een kleine uitval. Dus ik weet zeker dat ik op dat gebied niet tekortschiet. Voor het slapengaan wil ik ook altijd praten met mijn dochter. Vragen hoe het met haar gaat, hoe haar dag was. Eigenlijk alles wat ik vroeger niet had. Dan kan zij tenminste later niet zeggen dat ik haar emotioneel heb verwaarloosd. Al moet ik wel oppassen dat ik niet doorschiet. Ik zeg per dag wel tien keer tegen m’n kinderen dat ik trots op ze ben, en misschien is vijf keer ook wel genoeg. Er was ook een periode dat ik elke dag met cadeautjes voor ze thuiskwam. Daar ben ik, op advies van m’n vriendin, toch maar mee gestopt.”
Vind je het jammer dat het grote publiek jou niet kent als familieman?
“Het zou zonde zijn als de beeldvorming suggereert dat ik anders ben als vader of echtgenoot, maar het is ook wel fijn dat het is afgeschermd. Niet van het kijkerspubliek van Sterren op het doek, want dat is een gemoedelijke omgeving. De wereld van de columns en de talkshows is een stuk minder vriendelijk, ik heb liever niet dat de zolderkamerhelden die mij online bedreigen op de hoogte zijn van mijn gezinsleven. Wat dat betreft is het misschien wel goed dat die werelden gescheiden blijven.”
Sterren op het doek | zaterdag | NPO 2 | 20.35 uur
