Column | Jurylid

14 april 2009 11:58 | columns | Door Televizier

Zouden er al kinderen zijn die zeggen: Ik word later jurylid! Zou Angela Groothuizen op een dag wakker geworden zijn en gedacht hebben: "Nu weet ik het, ik word jurylid!"

Jurylid zijn in een tv-programma is sinds enige jaren serious business. Als ik de megalomane aankondiging zie bij X-Factor met rook, schijnwerpers en de Carmina Burana van Carl Orff (overigens dezelfde componist die de muziek schreef voor de Olympische Spelen van 1936 in nazi-Duitsland, maar dat terzijde) door de luidsprekers schalt, waarbij een totaal hysterisch publiek de JURY(!) begint toe te juichen.

Wat een wonderlijk tafereel. Alsof de finale van de Champions League (over megalomane muziek gesproken) begint en het hele stadion juichend opspringt als de scheidsrechters het veld betreden. Jurylid worden is tegenwoordig het toppunt van een carrière: a dream come true.

Sinds oer-tv-jurylid Jacques d'Ancona de toon zette met zijn vileine (doch meestal nogal rake en ware) kritieken heeft het vak jurylid een hoge vlucht genomen. Raar genoeg is Jacques d'Ancona een zachtaardige man, die in het gewone leven zeer goed geschreven theaterrecensies in de krant schrijft. Maar als jurylid verandert er blijkbaar wat in een mens.

Ik moet denken aan fameuze psychologische experimenten, waarin mensen willekeurig werden verdeeld in bewakers en gevangenen en dat die bewakers ook gelijk allemaal nare sadistische trekjes kregen en de gevangenen zich steeds onderdaniger gingen gedragen. Blijkbaar bepaalt je positie je gedrag.

Doe mensen een douaneuniform aan en het worden bloedhonden. Geef iemand een column in een tv-gids en zie wat er met hem gebeurt. Angela Groothuizen is een ontzettend aardige vrouw. Veel aardiger krijg je ze niet, maar nu is ze jurylid en je ziet haar al veranderen.

Henk-Jan Smits is in het echt een zachtaardige huisvader, maar kijk wat er gebeurt. Waarschijnlijk verzorgt Jerney Kaagman in haar vrije tijd een oud omaatje, maar als jurylid verwacht je elk moment dat ze op haar bezemsteel de studio verlaat. Gordon was natuurlijk al een nare valse nicht en blijkt als jurylid de lat dus nog lager te kunnen leggen in de wereld der smakeloosheid.

Van de eerder genoemde gevangenisexperimenten is bekend dat mensen tijdens deze experimenten voor jaren getraumatiseerd zijn door deelname (zie ook bij het vergelijkbare Milgram-experiment). Gevreesd moet worden voor de psychische gevolgen van de wekelijkse publieke terechtstellingen.

Gelukkig wordt ook de Good Cop/Bad Cop strategie gebruikt. Nadat de naïeve amateurartiesten kapot gemaakt zijn, worden ze liefdevol opgevangen door de Moeder des Vaderlands Wendy van Dijk of zoals bij Holland's got talent de Tante des Vaderlands: Gerard Joling.

Dat laatste programma lijkt trouwens met al die deelnemende kleuters steeds meer op het ouderwetse Stuivesin. Maar door al die belangrijk doende grote mensen in de jury krijg ik ook wel een hele rare smaak in mijn mond.

Extra
-->
Meer Maaiveld-columns van Joep vind je hier: Joep van Deudekom.
--> Meer nationaal en internationaal TV-Nieuws vind je hier: Artikelen.

Meer over