Interview

Johanna ter Steege brengt een ode aan Twente in documentaire: 'Dol op de nuchterheid van de mensen'

12 februari 2023 10:00 | documentaire | Door Tijgerbloed Teksten

© Ebo Fraterman

Met Twente op Film: Zo doo wiejleu dat brengt filmmaker/actrice Johanna ter Steege een visuele ode aan haar geliefde regio. ‘Het is waardevol je geschiedenis te kennen.

Hoe kwam ‘Twente op film’ tot stand?

“Ik was bij filmmaker Erik Willems, die eerder een film over Haarlem maakte. We hadden het over Twente en toen zei hij: een film, zou dat niet leuk zijn? Ik was meteen enthousiast, samen met coproducent André Oude Weernink hadden we in korte tijd het benodigde geld bij elkaar via gemeentes, particulieren en bedrijven. Op onze oproep om oud beeldmateriaal in te sturen werd ook massaal gereageerd. De film is door ons samengesteld, maar eigenlijk is het een film voor en ván Twente.”

Kregen jullie veel bijzonder materiaal?

“De grootste vondst: filmbeelden uit 1915 van de begrafenis van fabrikant Gerrit Jan van Heek, aartsvader van de Twentse textielindustrie. Het blijkt het oudste bewegende beeld van Twente te zijn. Een mevrouw had thuis een glazen salontafel met daaronder zo’n enorm filmblik waar die film in zat. Haar vader werkte in bioscoop Alhambra in Enschede.”

Wat laat de film zien?

“Ik vond het mooi om te ontdekken hoeveel er is gebeurd in honderd jaar. Je ziet de ontwikkeling in de regio vanaf 1915 en de effecten op de mens, de natuur en het leven van de mens. Maar sommige dingen blijven ook hetzelfde, tradities, folklore en nabuurschap, het naar elkaar omzien. Ik denk dat het sowieso waardevol is om je geschiedenis te kennen, we kunnen ervan leren. Dat kijkje in de tijd geeft begrip, ik kreeg met terugwerkende kracht respect voor wat mensen voor ons hebben bereikt.” 

Wat herkende jij uit je eigen jeugd?

“Het platteland, het hooien, de paarden, dat ís mijn jeugd. Ik zie mijn opa en oma nog de koeien melken in het weiland. Ze hadden een gemengd boerenbedrijf in het gehucht Notter, daar ben ik opgegroeid tot ik ging studeren. Ze hadden kippen, koeien, varkens, een werkpaard en verbouwden haver en rogge. Het klinkt heel romantisch maar het was keihard werken.”

Waarom koester je zoveel liefde voor de regio?

“Ik ben gewoon dol op de nuchterheid van de mensen, de weerbaarheid die ze hebben, altijd weer opkrabbelen en opnieuw beginnen, wat er ook gebeurt. En de natuur is er zo prachtig. Delen van Twente zijn echt bloedmooi. Dat moeten we koesteren.”

Je mag jezelf inmiddels wel ambassadeur noemen.

“Ik wilde altijd al iets maken in de Twentse taal. In 2019 maakten we de muziektheaterproductie Hanna van Hendrik over het Twents boerenleven in de jaren zeventig. Toen volgde de speelfilm De Beentjes van Sint-Hildegard met Herman Finkers. Nu werken we aan een nieuwe voorstelling, De vergeten Twentse Lente, geïnspireerd op de Twentse opstand in 1943, 167 mannen en jongens werden toen doodgeschoten door de Duitsers. Deze voorstelling is 29 april te zien. Ik Twente-ambassadeur? Nou en of!”

Twente op Film: Zo doo wiejleu dat is op zondag 12 februari om 19:20 uur te zien bij Omroep MAX op NPO2.

Meer over