In het programma Spreekrecht volgt Angela Groothuizen 14 mensen die slachtoffer waren van een ernstig misdrijf en in de rechtszaal de confrontatie aangaan met de verdachte(n) wanneer ze gebruik maken van hun spreekrecht. En dat levert heftige emoties op.
Hoe zit het programma in elkaar?
„In iedere aflevering volgen we twee slachtoffers die door het spreekrecht de kans krijgen hun verhaal te doen. Dat is het enige moment in de rechtszaak dat er aandacht is voor het slachtoffer. Voor de rest gaat het alleen maar over de dader. Vaak zijn de slachtoffers er al jaren mee bezig en kijken ze ernaar uit om de boel af te ronden. Je ziet ze werken aan hun verklaring, ze worden zenuwachtig, je ziet waar ze doorheen gaan. Nog steeds, na al die jaren. En dan willen we aan het einde horen hoe het met ze gaat. Meestal zijn ze ontzettend opgelucht.”
Dat klinkt behoorlijk pittig
„Dat is ook zo. Natuurlijk lees je in de krant over misdrijven, maar als je er dan heel dicht op zit, is het andere koek. Het leven van die mensen staat op z’n kop en het komt nooit meer helemaal goed. De pijn waarmee de nabestaanden en slachtoffers moeten leren leven, dat is serieuze shit.”
Wat voor zaken komen er langs?
„In de eerste aflevering staat de 16-jarige Rik centraal. Hij is tussen z’n twaalfde en veertiende seksueel misbruikt door twee vrienden van de familie. Rik is heel strijdbaar en boos. En we hebben Yvonne, een pompbediende die twee keer op een brute manier is overvallen. In de rest van het seizoen volgen we ook nog drie moeders die hun kind hebben verloren. En we hebben een heel heftig verhaal over een echtpaar. Hun hoogzwangere dochter werd dood onderaan de trap gevonden. Zij vermoedden dat de dader de vader van het ongeboren kind was. Hij werd eerst veroordeeld, maar ontkende later weer en werd alsnog vrijgesproken. Dat was zo’n drama, daar iedereen in de crew last van. Je realiseert je dan ook dat het niet alleen om het slachtoffer gaat, er zit vaak een hele familie achter die mee lijdt. En dat proberen we te laten zien.”
Neem je de ellende niet mee naar huis?
„Soms wel. De pijn van de slachtoffers, die komt soms wel even binnen bij het hele team. De rechtszaak van Rik was in dezelfde week waarin de aanslag in Manchester was en ik voor Warchild naar een vluchtelingenkamp reisde. Toen dacht ik: ‘godklere, wat heb ik een geluk dat mijn kinderen al die ellende bespaard is gebleven’. Maar ik probeer het niet mijn leed te laten zijn. Ik huil niet mee. Het is hun verhaal.”
Wat is de drijfveer van deze mensen om aan Spreekrecht mee te doen?
„Er gebeurt iets waar ze niet om gevraagd hebben en dat heeft een enorme impact. Of het nou misbruik is of de moord op je kind. Het is hun manier om er aandacht voor te vragen en om begrip te kweken. Je komt vaak in een isolement als er zoiets vreselijks gebeurt, het is loodzwaar. En het is een manier om af te rekenen met het drama.”
Is er ook nog een lichtpuntje te melden?
„Ik was –behalve 1 keer met de Dolly Dots- nog nooit in een rechtszaal geweest en het was heel boeiend. Je wordt er trots van dat je in een rechtsstaat leeft.”
Spreekrecht is vanaf dinsdag 5 september 20.30 uur te zien op RTL 4
Vind jij Angela Groothuizen ook zo goed? je kunt op haar stemmen in de Gouden Televizier-Ring Verkiezing.
