Interview

Jan Kooijman over Hij, Zij, Hen: 'Alle draaidagen waren mooi en inspirerend'

18 oktober 2022 10:00 | sterren | Door Monique Keeris

© Linelle Deunk

Presentator Jan Kooijman volgt in Hij, Zij, Hen transgenderpersonen in hun dagelijks leven en bij hun transitie. De deelnemers worden bijgestaan door drie prominente transgenders die hun ervaringen delen.

‘Hij, Zij, Hen’ heette voorheen ‘Hij is een zij’. Vanwaar die nieuwe titel?

“In het programma volgen we transgenderpersonen in hun dagelijks leven en bij hun transitie. Ik ben erg blij met de nieuwe titel. Hij Is een Zij impliceert dat je iemand ziet lopen, een man, en dan achter iemands rug om zegt: ‘Hij is een zij’. Een transgenderpersoon wil niet geïdentificeerd worden met het geslacht waarmee diegene is geboren, maar als wie diegene nu is, en eigenlijk altijd al was.”

Nieuw zijn de buddy’s die de deelnemers ondersteunen met hun eigen ervaringen. Waarom hebben jullie dit gedaan?

“Tijdens je transitie of de weg daarnaartoe zit je vol vragen. Dan is het fijn om te kunnen praten met iemand die het proces al heeft doorgemaakt. We hebben zanger Sam Bettens (transman), acteur Thorn de Vries (non-binair) en Tweede Kamerlid Lisa van Ginneken (transvrouw) bereid gevonden om mee te werken. Iedere deelnemer heeft één buddy-dag met een van hen, waarin ze alle ruimte krijgen om ervaringen uit te wisselen en vragen te stellen.”

Kun je een voorbeeld noemen van zo’n buddygesprek?

“Een van de bijzonderste ontmoetingen was die tussen Sam en Nathan. Nathan is 50 en werkt al zijn halve leven bij de politie. Hij begon daar toen hij nog als vrouw door het leven ging en was de eerste transman in het korps. Hij bereidt zich nu voor op de geslachtbevestigende operatie. Nathan had eerder een relatie en heeft kinderen; hij worstelt met zijn nieuwe rol als vader. Sam is ook vader, dat leverde waardevolle gesprekken op.”

Wat heeft jou in het bijzonder geraakt tijdens het opnameproces?

“Alle draaidagen waren mooi en inspirerend, maar ik had een speciale klik met Sem. Hij heeft van zichzelf iets ontwapenends en staat aan het begin van zijn proces. Hij heeft op hoog niveau gevoetbald en ik heb op hoog niveau gedanst. Ik herken de focus die je dan moet hebben. Ook zijn we beiden gek op muziek. We hadden mooie gesprekken, onder andere over zijn veranderende zangstem, veroorzaakt door de hormonen die hij slikt.”

Maria keert voor de derde keer terug. Hoe gaat het met haar?

“Dit seizoen gebeurt er weer veel met haar. Maria ondergaat de geslachtsbevestigende operatie. Dat is een grote, belangrijke stap. Wat ik heel interessant vind is hoe ze omgaat met haar twijfels. Want wanneer weet je nu zeker dat je het echt wil?”

Maria, Sem en de andere vier deelnemers zijn heel openhartig. Waarom is dat zo denk je?

“Ik denk dat ze anderen willen helpen door inzicht te geven in hun traject en proces. Dat het belangrijk is om voor jezelf te kiezen, ondanks alle oordelen die je voelt. Dat ze nog steeds zo vaak veroordeeld worden om wie zijn, vind ik heel verdrietig. Ze hopen door hun openheid een kleine verandering teweeg te brengen.”

Hij, Zij, Hen is vanaf dinsdag 18 oktober wekelijks te zien bij KRO-NCRV om 21.15 uur op NPO 3.

Meer over