Ode aan de doden

In Memoriam 2022 deel 1: Een laatste groet aan de sterren

27 december 2022 15:45 | actualiteiten | Door Jef Willemsen

© ANP/ANP Kippa
In de laatste dagen van het jaar blikken we terug op nationale en internationale prominenten die ons in 2022 zijn ontvallen. In vogelvlucht vieren we hun leven en hun werk.

Dit artikel richt zich op beroemdheden die ons in de eerste zes maanden van het jaar ontvallen zijn.

6 januari: Sidney Poitier

Baanbrekende Bahamaans-Amerikaanse acteur en regisseur. In 1950 debuteerde hij in de film No way out waarin hij een arts speelt die een blanke racist moest behandelen. De strijd om burgerrechten en rassengelijkheid zou een leidraad blijken in zijn loopbaan en leven met films als To sir, with love, Guess who’s coming to dinner en In the heat of the night. In 2001 speelde hij zijn laatste rol, maar hij bleef tot zijn dood op 94-jarige leeftijd een betrokken activist en voorbeeld voor mensen als Barack Obama en Oprah Winfrey.

Sidney Poitier
Sidney Poitier


9 januari Bob Saget 

Bob Saget was een man met twee gezichten: de wereld leerde de komiek kennen als Danny Tanner, de brave huisvader in de comedyserie Full house. Ook presenteerde hij jarenlang het minstens zo keurige America’s funniest home videos. Maar Saget was op het podium alles behalve netjes. Hij nam zijn tv-imago doelbewust op de hak door de meest grove grappen te maken. Dat weerhield hem er niet van ook in de reboot Fuller house op te duiken. In de laatste anderhalf jaar voor zijn dood was hij een podcast gestart en belde hij tijdens de pandemie luisteraars simpelweg om te horen hoe het met hen ging. Saget overleed op 67-jarige leeftijd aan de gevolgen van een hoofdwond na een onfortuinlijke val in zijn hotelkamer.

Bob Saget
Bob Saget

19 januari: Hummie van der Tonnekreek 

Journalist, jurist, programmamaker: Hummie van der Tonnekreek leidde een veelzijdig leven. Ze begon haar loopbaan als journalist en groeide uiteindelijk door tot de hoofdredacteur van roddelblad Weekend. In 1999 stond ze als hoofdredacteur aan de wieg van Big brother en was ze de drijvende kracht achter formats als Masterplan, Jouw vrouw, mijn vrouw en Secret story. Hummie bleef zichzelf opnieuw uitvinden: op haar vijftigste haalde ze haar doctoraalexamen rechten. Eind 2021 werd longkanker geconstateerd, de 76-jarige Hummie besloot niet voor behandeling te kiezen.

Hummie van der Tonnekreek
Hummie van der Tonnekreek

20 maart: Piet Paulusma

De Friese weerman was 23 jaar lang een vaste waarde bij SBS 6. Hij reisde het hele land door voor Piets Weer en leerde iedereen een paar woordjes Fries door steevast zijn bulletin af te sluiten met ‘oat moarn’. De laatste jaren van zijn loopbaan verzorgde Piet namens Omroep MAX zijn weerpraatje. Pas na zijn overlijden werd duidelijk dat de weerman al geruime tijd aan kanker leed.

Piet Paulusma
Piet Paulusma

2 april: Estelle Harris

De Amerikaanse actrice maakte pas op haar 49e haar schermdebuut, maar was door haar kenmerkende stemgeluid en ontwapenende uitstraling verzekerd van een lange loopbaan met veel moeder- en omarollen die ze met verve speelde. In Nederland is ze vooral bekend door de comedyserie Seinfeld. 27 afleveringen lang dreef ze als Estelle Costanza haar zoon George tot wanhoop. Daarnaast was ze geregeld te horen in animatiefilms, haar laatste wapenfeit volgde in 2019 als de stem van Mrs. Potato Head in Toy story 4.

Estelle Harris
Estelle Harris

7 april 2022: John van de Rest 

Van de Rest maakte naam als acteur en toneelregisseur voordat hij de overstap maakte naar televisie. Hij begon bij de jeugdserie Pipo de Clown en bleek een onmiskenbaar talent voor het medium te hebben. In de decennia die volgden was hij beeldbepalend voor klassieke dramaseries als Herenstraat 10 en Mata Hari. Met Eli Ascher maakte hij het satirische Citroentje met suiker en in de jaren 80 was hij een drijvende kracht achter Laat maar zitten!, de gevangeniscomedy met Johnny Kraaijkamp Sr. en Rudi Falkenhagen.

John van de Rest
John van de Rest

12 april: Gilbert Gottfried

De Amerikaanse acteur en komiek werd bekend door zijn grove humor en kenmerkende, schelle stemgeluid. Hij acteerde in films als Beverly Hills Cop 2, verzorgde voor Disney de stem in van papegaai Iago in Aladdin en was een veelgevraagd komiek tijdens de jaarlijkse Roasts van Comedy Central. Na zijn dood op 67-jarige leeftijd bleek dat hij al jaren leed aan een erfelijke vorm van spierdystrofie. Ondanks zijn diagnose bleef hij tot het laatst actief: enkele uren voordat hij in een coma belandde nam hij nog een aflevering van zijn Gilbert Gottfrieds Amazing Colossal Podcast op. Een kleine twee weken later overleed hij op 67-jarige leeftijd.

Gilbert Gottfried
Gilbert Gottfried

15 april: Liz Sheridan

Amerikaanse actrice die pas op latere leeftijd haar doorbraak beleefde. Sheridan was al 44 toen ze in 1977 haar opwachting maakte in een aflevering van detectiveserie Kojak. Vanaf de jaren tachtig heeft ze nooit lang zonder werk gezeten. Naast veel gastrollen in series als The A-Team, Family Ties en Murder she wrote was ze vooral bekend van haar rol als buurvrouw Raquel Ochmonek in ALF en als de moeder van Jerry Seinfeld in de gelijknamige sitcom. Liz Sheridan mocht 93 worden.

Liz Sheridan
Liz Sheridan


22 april: Jan Rot

Jan Rot leidde het leven op zijn eigen voorwaarden. De muzikant, schrijver en programmamaker was boven alles zichzelf en maakte nooit een geheim van zijn geaardheid. Hij presenteerde in 1995 zelfs voor RTL 5 de reportageserie Lieve jongens over homoseksuele cultuur in Nederland. In de zomer van 2021 bleek hij uitgezaaide darmkanker te hebben. Meer dan ooit omarmde hij het leven en deelde hij met het publiek wat hij doormaakte. Hij bleef optreden, schreef pijnlijk eerlijke columns over het ziekteproces en liet zich volgen voor Volle zalen en de 2Doc documentaire Tot de laatste snik. Rot was de eerste kandidaat die op herhaling mocht in De slimste mens en enkele weken voor zijn dood op 64-jarige leeftijd kreeg hij het Ziggo Dome stil met zijn hertaling van de veelzeggende Leonard Cohen klassieker Hallelujah.   

Jan Rot
Jan Rot

25 april: Henny Vrienten

De wereld van Henny Vrienten veranderde onherroepelijk toen hij in 1980 aantrad als de nieuwe frontman van Doe Maar. Al snel groeide de Brabantse zanger en gitarist uit tot tieneridool, een rol die hem na een tijdje begon te knellen. Vrientens liefde voor muziek ging verder dan vrolijke meezingers en uitzinnig gillende meiden. Hij bleek een interesse en een talent te hebben voor het componeren van muziek voor films en series. In 1985 tekende hij voor de soundtrack van De prooi en dat was de start van een lange, productieve loopbaan als componist die in 1997 werd bekroond met een Zilveren Harp. De ruige nederrocker bleek een talent voor kindertelevisie te hebben: zo’n 25 jaar was hij hoofdcomponist van Sesamstraat en Het klokhuis en maakte hij ook muziek voor Het Sinterklaasjournaal. Eerder dit jaar moest hij wegens plotselinge gezondheidsproblemen een aangekondigde tournee afblazen, Vrienten stierf kort daarop op 73-jarige leeftijd.

Henny Vrienten
Henny Vrienten

4 mei: Sis van Rossem

Beroemd worden was het laatste was Mary ‘Sis’ van Rossem van plan was. Toch was ze in 2015 ineens een tv-ster toen ze met haar broers Vincent en Maarten van Rossem het veelgeprezen NTR-programma Hier zijn de Van Rossems ging maken. Het drietal bezocht seizoenenlang steden als Dordrecht, Leuven en Düsseldorf waar Sis als kunsthistorica steevast harde noten kraakte. Haar uitgesproken, ietwat knorrige verschijning maakte haar een publiekslieveling. De laatste jaren kampte ze met de gevolgen van longemfyseem, waardoor ze minder mobiel was en ook opnames moest missen. Van Rossem overleed op 77-jarige leeftijd aan de gevolgen van een val in haar eigen woning.

Sis van Rossem
Sis van Rossem

18 mei: Wim Rijken

Wie midden jaren 90 overdag televisie keek kon niet om Wim Rijken heen. De acteur en zanger presenteerde De winkel van sinkel, een van de programma’s van Call TV waar ook John Williams zijn start maakte. Maar Rijken deed meer dan kijkers overhalen te bellen om live op tv een verdraaid simpel spelletje op te lossen. Naast zijn muzikale loopbaan was hij als acteur te zien in series als Flikken Maastricht en Oppassen, ook vertolkte hij jarenlang de rol van goedheiligman in de Sint-films van regisseur Martijn van Nellestijn. In 2018 bleek Rijken een zeldzame beenmergziekte te hebben. Na een lang, pijnlijk behandeltraject zonder perspectief koos hij op 63-jarige leeftijd voor euthanasie.

Wim Rijken
Wim Rijken

23 mei: Eric Schneider

Eric Schneider was een veelzijdig acteur die in 1960 zijn debuut maakte op 26-jarige leeftijd. In 1967 won hij al de toonaangevende Louis d’Or theaterprijs voor zijn moderne interpretatie van de Shakespeare klassieker Macbeth. Schneider vertolkte de rol in spijkerbroek. Uiteindelijk zou hij een slordige 150 toneelrollen voor zijn rekening nemen. Zijn film- en televisie oeuvre is iets kleinschaliger met dertig credits. In 2010 kroop hij in de huid van prins Bernhard in de goed ontvangen miniserie Bernhard, Schavuit van Oranje, een rol die hij twee jaar later opnieuw speelde in de reeks Beatrix, Oranje onder vuur. Het zou zijn laatste tv-rol blijken. Samen met actrice Will van Kralingen (1951 – 2012) kreeg hij twee zoons: Olivier en Beau Schneider.

Eric Schneider
Eric Schneider

26 mei: Willibrord Frequin 

Uitgerekend op Hemelvaartsdag stierf Willibrord Frequin. Het kenmerkt de kleurrijke journalist en programmamaker die bekend stond om zijn gevoel voor humor en timing. Frequin begon op televisie bij de KRO als verslaggever voor Brandpunt waar hij de wereld over reisde, oorlogen versloeg en de groten der Aarde ontmoette. In de jaren negentig maakte hij de overstap naar de commerciële omroep waar hij meer dan op zijn plaats was bij RTL 4 en 5 en later SBS 6. Frequin ging de confrontatie niet uit de weg in programma’s als Ooggetuige en De week van Willibrord. Hij stelde lastige vragen en achtervolgde mensen als hij geen antwoord kreeg, maar wel steevast stijlvol gekleed met stropdas en lange, donkere jas. Op latere leeftijd maakte hij deel uit van het reisgezelschap in de RTL-reeks Beter laat dan nooit, al liet zijn gezondheid hem daar al merkbaar in de steek. Frequin overleed op 80-jarige leeftijd aan de gevolgen van Parkinson.

Willibrord Frequin
Willibrord Frequin

26 mei: Gijs de Lange 

Acteur, regisseur, theatermaker: Gijs de Lange leefde voor zijn vak. Generaties groeiden met hem op als acteur in Het Klokhuis waar hij onder meer de ietwat ranzige kok Alberdink Tijm vertolkte. De laatste jaren was hij te zien als Ben Kokkelman, de baas van het Klokhuis kantoor. De Lange speelde ook in series als Bloedverwanten, Vlucht HS13 en Gooische vrouwen. Zijn laatste grote filmrol was Casa Coco. Voor het toneel regisseerde Gijs de Lange de producties Hendrik Groen, Pogingen Iets van het Leven Te Maken en het vervolg: Zolang Er Leven Is. Hij overleed op 65-jarige leeftijd na een kort ziekbed aan de gevolgen van longfibrose. Als eerbetoon aan De Lange namen de makers van Het Klokhuis op waardige afscheid van Ben Kokkelman.

19 juni: Marianne van Wijnkoop

Marianne van Wijnkoop had een neus voor talent. Niet voor niets werkte ze jarenlang achter de schermen voor Joop van den Ende als casting director. In die periode ontdekte ze toekomstige sterren als Chantal Janzen, Danny de Munk en Mariska van Kolck. Op latere leeftijd verscheen ze zelf op televisie: ze jureerde in het eerste seizoen van X-Factor in 2005 en sprak zo tot de verbeelding dat Irene Moors haar nog jaren daarna zou persifleren. Van Wijnkoop werd de laatste jaren geplaagd door een zwakke gezondheid. Toen ze begin dit jaar de diagnose kanker kreeg, voelde ze volgens goede vriend Frans Mulder dat het tijd was te gaan.  

Marianne van Wijnkoop
Marianne van Wijnkoop

Klik hier voor deel 2 van In Memoriam 2022

Meer over