Ode aan de doden

In memoriam 2021: Een laatste groet aan de sterren

27 december 2021 21:01 | actualiteiten | Door Jef Willemsen

© Screenshot NPO 1

In de laatste dagen van het jaar blikken we terug op nationale en internationale prominenten die ons in 2021 zijn ontvallen. In vogelvlucht vieren we hun leven.

Op alfabetische volgorde een laatste groet aan acteurs, presentatoren en bekendheden die ons afgelopen jaar hebben verlaten. 

Ed Asner (91)

Uitgesproken, zo rauw als zijn stemgeluid en met het hart op de juiste plek. Acteur en activist Ed Asner omarmde zijn imago als knorrige brombeer met plezier. Het leverde hem naast onvergetelijke rollen in films als Up en Elf ook een recordaantal van zeven Emmy Awards op voor zijn tv-werk. The Mary Tyler Moore Show, Roots, Lou Grant en Thunder Alley, slechts een kleine greep uit zijn lange lijst wapenfeiten. Met het karakter Lou Grant flikte hij het onmogelijke. Nog niet eerder was een personage uit een comedy overgestapt naar een ander genre. Maar Asner flikte ’t toen jounalist Lou na zeven seizoenen The Mary Tyler Moore verruilde voor een spin-off zonder lachband. Lou Grant was een bloedserieuze dramaserie die als lesmateriaal werd gebruikt op scholen voor Journalistiek.  

François Boulangé (67)

Een balletje kan raar rollen, zeker als ze uit de Lingo bak komen. François Boulangé, geen artiestennaam, was een spelletjesliefhebber die jarenlang uitsluitend achter de schermen werkte. Hij bedacht Triviant, verdiende de kost als regisseur van De Connaisseur en Boggle en stond als eindredacteur in 1989 aan de wieg van Lingo. Het woordspelletje had in 1992 een nieuwe presentator nodig nadat Robert ten Brink naar Veronica vertrok. Toen talloze screentests niets opleverden, werd Boulangé zelf naar voren geschoven en het bleek een natuurlijke match. Olijk en onuitputtelijk vrolijk met zijn kenmerkende brilletje en bretels: Boulangé bleef nog lang na zijn vertrek in 1998 bekend als Mr. Lingo.

Alex Cord (88)

De Amerikaanse acteur Alex Cord is in ons land vooral bekend door zijn rol in Airwolf. Van 1984 tot en met 1986 speelde hij de baas van helikopterpiloot Stringfellow Hawke. Maar Cord, geboren als Alexander Viespi Junior, had al meer dan twintig jaar acteerervaring voordat hij het herkenbare brilletje van zijn personage Archangel opzette. Met gastrollen in series als Murder she wrote, Jake & The Fatman en Walker: Texas Ranger bleef hij nog decennia in beeld.

Dustin Diamond (44)

Niet alle kind sterren kennen een happy end. Dustin Diamond stond als de nerdy Samuel ‘Screech’ Powers jarenlang garant voor de vrolijke noot in Saved by the bell. Maar in tegenstelling tot Mario Lopez, Mark Paul Gosselaar en zijn andere medespelers kwam Diamond nooit los van zijn alterego uit de jeugdserie. Gevoed door frustratie en geldnood deed hij van alles om in de spotlights te blijven: hij ging boksen, schreef een biografie gevuld met schandalen en probeerde het zelfs in de seksindustrie. Een agressieve vorm van keelkanker werd hem begin februari op 44-jarige leeftijd fataal. Zijn oude medespelers eerden Screech onlangs in de reboot van Saved by the bell.

Sien Diels (74)

De Vlaamse Francine Diels was een gedegen actrice met een afgeronde studie aan het Brussels conservatorium. Toch kende jong en oud haar vooral als de goedlachse Sien uit Sesamstraat. In 1976 had Diels geen idee dat dit rolletje in die nieuwe Nederlands-Vlaamse kinderserie haar belangrijkste en meest geliefde wapenfeit zou worden. Van vrolijk buurtmeisje naar gezellige tante tot leeftijdloze voorleesoma: Sien groeide op en mee met de kleurrijke straat waar Tommie, Ieniemienie en Pino altijd een verhaaltje wilde horen. Sien bleef tot haar pensioen in 2012 aan de serie verbonden en dankzij herhalingen nog generaties in ons midden.  

Mira Furlan (65)

Mira Furlan had nooit de intentie een internationale ster te worden, maar het lot besloot anders voor de Kroatische zangeres en actrice. In 1991 ontvluchtte ze de etnische conflicten op de Balkan en begon ze in de Verenigde Staten een nieuw leven. Als bewijs van haar grenzeloze talenten kreeg ze werk in series als Babylon 5 waar ze de mysterieuze Minbari ambassadrice Delenn speelde. Ze liet zich daarnaast van haar meest stoere kant zien als de minstens zo raadselachtige Danielle Rousseau in zes seizoenen van Lost. Furlan was een graag geziene gast op science fiction conventies. Op 20 januari overleed ze aan de gevolgen van het Westnijlvirus.

Willie Garson (57)

De Amerikaanse acteur Willie Garson floreerde in bijrollen. Dit begon al toen hij in de jaren 80 debuteerde in de comedyserie Family ties. Zijn specialisatie: aandoenlijke personages met excentrieke, flamboyante of nerdy trekjes die je direct in je hart sloot. Garson werd bij het Nederlandse publiek bekend door zijn rol als Stanford Blatch in Sex & the city. Het was de bedoeling dat hij een prominente rol zou krijgen in de reboot And just like that, maar na drie afleveringen bleek hij te ziek om door te gaan. Seriebedenker Michael Patrick King gooide het script om en gaf Willie een ingetogen vaarwel voordat hij in het bijzijn van zijn zoon op 21 september overleed aan alvleesklierkanker.

Larry King (87)

Brede schouders, een grote bril en die eeuwige bretels: maar weinig tv-persoonlijkheden waren zo universeel herkenbaar als Larry King. In 1957 zat hij voor het eerst als diskjockey achter de knoppen bij een plaatselijke radiozender in Miami, maar hij zou uitgroeien tot icoon toen hij in 1985 aan de slag ging voor CNN. Een kwart eeuw lang maakte hij voor de kabelzender Larry King Live een dagelijkse interviewshow die wereldwijd te zien was. King sprak iedereen die nieuwswaardig was: van wereldleiders tot soapsterren en van filmlegendes tot maîtresses. Larry's aanpak was simpel en succesvol: vooraf wilde hij alleen de belangrijkste feiten weten, verder luisterde hij vooral naar wat zijn gasten vertelden. Die methode werkte 50.000 interviews en meer dan zestig jaar lang.

Gavin MacLeod (90)

Waar zou The love boat geweest zijn zonder kapitein Merril Stubing? Van 1977 tot 1986 liep Gavin MacLeod over het dek van de Pacific Princess, het schip waar geliefden nooit lang scheepsbreuk leden. Maar Allan George See, zoals MacLeod echt heette, was bij Amerikaanse kijkers al veel langer bekend. Van 1970 tot en met 1977 had hij een geliefde rol als tv-schrijver Murray Slaughter in de geprezen comedy The Mary Tyler Moore show. Oplettende fans zagen dat kapitein Stubing nooit dronk in de serie: een bewuste keus van MacLeod die zelf een drankprobleem overwon en sindsdien werkte om mensen te waarschuwen voor de gevaren van alcohol.

Bibian Mentel (48)

Bibian Mentel wist al langere tijd dat ze niet meer beter zou worden. Meerdere malen hoorde ze de diagnose kanker, een ziekte die haar veel kostte. Maar Mentel weigerde slachtoffer van haar omstandigheden te zijn. De geboren doorzetter ging de geschiedenisboeken in als drievoudig Paralympisch kampioen snowboarden. Vlak voor de start van Dancing with the stars belandde ze door complicaties na een ingreep in een rolstoel. Ze zette alles op alles om toch aan de dansshow mee te doen. Ze wist wonderwel stralend de finale te halen. Op 29 maart gebeurde het onvermijdelijke, maar haar inspirerende boodschap van positiviteit en kracht klinken na in documentaires als Bibian Mentel: LEEF.

Jeroen van Merwijk (65)

Kunstschilder, tekstdichter, componist en schrijver, Jeroen van Merwijk kon en deed het allemaal. Hij werkte mee aan Spijkers met koppen, schreef voor Karin Bloemen liedjes als Zuid-Afrika (Apartheid es ien skone zaak) en verzorgde met Eric van Muiswinkel in 2010 en 2012 de tekst van de oudejaarsconference. In 2020 maakte Van Merwijk bekend dat hij leed aan uitgezaaide darmkanker. Wat volgde was een zegetocht voor een man die altijd vreesde voor de vergetelheid. Hij won de Edison Oeuvreprijs, kreeg veel lof voor zijn boek Kanker voor beginners, dertig cabaretiers namen liedjes van hem op en Cornald Maas wijdde een speciale Volle zalen aan hem waarin de eigenzinnige kunstenaar op zijn manier afscheid nam van leven en publiek.  

Hero Muller (83)

Een markant acteur met een herkenbaar, warm stemgeluid die in menig commercial, tekenfilm en hoorspel opdook. Muller studeerde aan het conservatorium, maar bleek voorbestemd voor het toneel. In 1961 stond hij voor het eerst op de planken in My fair lady en tv-kijkend Nederland leerde hem kennen als de kok in Floris. Met rollen in Het zonnetje in huis, Onderweg naar Morgen en Het huis Anubis leerden hele nieuwe generaties hem kennen, al zal hij ongetwijfeld bekend hebben geklonken: Muller was de stem van Koekiemonster in Sesamstraat en blies voor de Efteling leven in De Sprookjesboom.

Dean Stockwell (85)

De Amerikaanse acteur Dean Stockwell was in Nederland vooral bekend door zijn rol als de verstrooide Al in series als Quantum leap en als Brother Cavil in Battlestar Galactica. Maar Stockwell kon bogen op meer dan 70 jaar acteerervaring. Hij debuteerde in 1945 als kindster naast Frank Sinatra en Gene Kelly in de film Anchors away en zou uiteindelijk in ruim 200 tv-, film- en theaterproducties staan. Zijn Quantum leap medespeler Scott Bakula zag Stockwell als mentor en prees zijn aandacht voor iedereen op de set, in het bijzonder kinderen.

Herman Stok (93)

Herman Stok was als allereerste Nederlandse dj bij leven al een legende. Hij werd nog meer een begrip dankzij Top of flop, het toonaangevende muziekprogramma dat hij van 1961 tot 1965 maakte. Gewapend met een stapeltje plaatjes liet Stok een panel bekende Nederlanders beslissen of een liedje wel of geen hit zou worden. Vond de meerderheid het top, dan rinkelde Herman vol enthousiasme een belletje, meende men dat het een flop werd, dan kneep hij in een toeter. Simpel, maar helder. Stok ging in 1988 met vervroegd pensioen, bleef zijn grote liefde radio lang daarna trouw. In 2012 was hij voor het laatst officieel te horen op Radio 5 Nostalgia.

Sandra Timmerman (57)

Als dochter van zangduo Gert en Hermien had Sandra Timmerman alles behalve een gelukkig leven. Ze groeide op in een wereld vol drank, drugs en geloofswaanzin met een vader die zijn handen niet thuis kon houden. In juni deed ze haar verhaal in de schokkende documentaire Gert en Hermien story dat primetime op NPO 1 te zien was, nog geen maand later wordt een hersenbloeding haar op 12 juli fataal.

Peter R. De Vries (64)

Zonder twijfel het overlijden dat de meeste media-aandacht kreeg. Peter R. De Vries stond decennia te boek als ’s lands bekendste misdaadverslaggever die internationale erkenning kreeg voor zijn werk in de zaak Natalee Holloway. Hij kwam onvermoeibaar op voor de zwakkeren in de samenleving, stond familie van slachtoffers bij en was nooit bang om gewapend met feiten misstanden aan de kaak te stellen.

Op dinsdag 6 juli werd hij na een uitzending van RTL Boulevard neergeschoten, een moordaanslag beraamd door de onderwereld. Een week lang leeft Nederland mee met Peter en zijn naasten terwijl De Vries in het ziekenhuis voor zijn leven vecht. Hij verliest de strijd een ruime week later op donderdag 15 juli. Duizenden mensen stromen naar Amsterdam om Peter R. de laatste eer te bewijzen. Zijn gemis is nog altijd merkbaar.

Meer over